ชื่อ ภูถ้ำพระ ภาค ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จังหวัด ยโสธร สถานที่ตั้ง บ้านคำน้ำสร้าง ตำบลโพนงาม อำเภอกุดชุม จังหวัดยโสธร สิ่งดึงดูดใจ ภูถ้ำพระมีลักษณะเป็นเนินหิน มีเพิงหินซึ่งพอจะประเมินได้ว่าคล้ายถ้ำ ภายใต้เพิงหินจะเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูป ทั้งที่แกะด้วยไม้ หล่อด้วยทองคำ ทองเหลือง เป็นจำนวนมาก ใกล้ทางขึ้นจะมีซุ้มประตูอิฐก่อเป็น "ภูโง" ชาวบ้านเรียกประตูโขง ซึ่งตั้งอยู่ด้านเหนือของภูถ้ำพระไปไกลประมาณ ๑ กิโลเมตร ปัจจุบันเหลือเพียงซากปรักหักพัง ความศักดิ์สิทธิ์ของภูถ้ำพระที่ได้เล่าสืบทอดกันต่อมาคือ หากชาวบ้านบริเวณนั้นจะออกหาของป่า ต้องมาที่ถ้ำแห่งนี้เพื่อสักการะ แล้วจะมีโชคในการทำมาหากินและแคล้วคลาดจากอันตรายทั้งปวง และตามหลักฐานที่ค้นพบที่ประเทศอังกฤษยืนยันได้ว่า ณ ที่ภูถ้ำพระแห่งนี้เคยจับช้างเผือกได้ ๑ เชือก และได้นำขึ้นถวายพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว สิ่งอำนวยความสะดวกในแหล่งท่องเที่ยว ถนนที่เข้าสู่แหล่งท่องเที่ยวเป็นถนนลาดยางต่อด้วยถนน รพช. และเป็นสถานที่ที่ตั้งอยู่ไม่ไกลตัวเมืองยโสธร เส้นทางเข้าสู่ภูถ้ำพระ จากตัวเมืองยโสธร เดินทางตามเส้นทางยโสธร-เลิงนกทา และแยกเส้นทาง รพช. สายกุดชุม-หัวคู ประมาณ ๑๕ กิโลเมตร

	ชื่อ บึงพลาญชัย ภาค ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จังหวัด ร้อยเอ็ด สถานที่ตั้ง กลางเมืองร้อยเอ็ด อำเภอเมือง จังหวัดร้อยเอ็ด สิ่งดึงดูดใจ บึงพลาญชัย คือสัญลักษณ์ของเมืองร้อยเอ็ดมีลักษณะเป็นเกาะขนาดใหญ่ มีเนื้อที่ประมาณ ๒๐๐,๐๐๐ ตารางเมตร เป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของประชาชน ตกแต่งด้วยสวนไม้ดอกขนาดใหญ่ มีพันธุ์ไม้ดอกนานาพันธุ์ ปลูกให้ความร่มรื่น สวยงามนอกจากจะเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจแล้วยังเป็นสถานที่ออกกำลังกายในช่วงเวลา เช้า-เย็นด้วย มีสิ่งก่อสร้างที่น่าสนใจ คือ - ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง อันเป็นที่เคารพบูชาของชาวร้อยเอ็ด - พระพุทธรูปปางลีลาขนาดใหญ่ ประดิษฐานท่ามกลางสวนไม้ดอกที่สวยงาม - พานรัฐธรรมนูญขนาดใหญ่ ประดิษฐานไว้เคียงข้างศาลเจ้าพ่อหลักเมือง - ภูพลาญชัย เป็นภูเขาจำลองมีน้ำตกไหลตลอดปี มีสวนรูปสัตว์จำลอง - สวนสุขภาพ เพื่อให้ประชาชนได้ออกกำลังกาย ลักษณะของบึง เป็นแหล่งน้ำที่มีเกาะอยู่ตรงกลางและมีน้ำล้อมรอบ ด้านนอกมีถนนราดยางรอบตลอด มีสะพานเข้าสู่เกาะกลางบึง ๓ ด้าน คือ ด้านเหนือ ใต้ และตะวันตก สิ่งอำนวยความสะดวกในบึงพลาญชัย บึงพลาญชัยตั้งอยู่ในเมืองร้อยเอ็ดจึงมีความสะดวกในการเดินทาง และที่พัก พร้อมทั้งร้านอาหารมีอยู่มากมายให้บริการ เส้นทางเข้าสู่บึงพลาญชัย สามารถเดินทางได้ด้วยถนนหลายสายเพราะอยู่ในเขตเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด

ชื่อ	ภูผาเทิบ
ภาค	ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
จังหวัด	มุกดาหาร

สถานที่ตั้ง อำเภอเมือง อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร

สิ่งดึงดูดใจ
ภูผาเทิบอันเป็นชื่อของจุดท่องเที่ยวที่เด่นและงดงามที่สุดของอุทยานแห่งชาติมุกดาหาร ซึ่งได้รับการสำรวจองค์ประกอบเพื่อความเหมาะสมในการจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ ภูผาเทิบมีหินวางทับซ้อนกันอยู่อย่างวิจิตรพิสดารในรูปทรงลักษณะต่าง ๆ กันเป็นกลุ่มๆ ราวกันเป็น "ส่วนหิน" หรือ "ทุ่งหิน" ซึ่งหินแต่ละก้อนมีลักษณะแตกต่างกันออกไป เช่น มีรูปร่างคล้ายดอกบัวบาน รองเท้าบู๊ท เก๋งจีน มงกุฏ เครื่องบิน ไอพ่น สถูป จานบิน จระเข้ และพญานาค เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีดอกไม้นานาพันธุ์ ซึ่งผลัดเปลี่ยนกันออกดอกมีสีสันสวยงามตามธรรมชาติตลอดปี

สิ่งอำนวยความสะดวกในภูผาเทิบ
๑. ศูนย์ข้อมูลท่องเที่ยวของอุทยานแห่งชาติมุกดาหาร
๒. ศาลาพักผ่อนอิริยาบถ
๓. ห้องน้ำ ห้องสุขา
๔. ร้านอาหาร
๕. เส้นทางเข้า-ออก เป็นถนนคอนกรีต

เส้นทางเข้าสู่ภูผาเทิบ
จากมุกดาหารไปตามถนนสายมุกดาหาร-ดอนตาล ระหว่างกิโลเมตรที่ ๑๔-๑๕ เลี้ยวขวาเข้าไปประมาณ ๑.๗ กิโลเมตร

ชื่อ เขื่อนอุบลรัตน์ ภาค ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จังหวัด ขอนแก่น สถานที่ตั้ง อำเภออุบลรัตน์ จังหวัดขอนแก่น สิ่งดึงดูดใจ เป็นทะเลสาบน้ำจืดขนาดใหญ่ มีทัศนียภาพที่สวยงามมาก มีสะพานปลา เป็นที่ขายปลาราคาถูก มีสถานที่ล่องเรือชมวิวทิวทัศน์และลงเล่นน้ำ เช่น สองชายฝั่งด้านทิศตะวันตกเขตอำเภอภูเวียง และสองชายฝั่งด้านทิศเหนือ ที่ใต้สันเขื่อนมีสวนสุขภาพที่สวยงามและที่ขายอาหาร มีบ้านพักรับรองและสถานที่จัดประชุม มีสนามกอล์ฟ และสถานที่เข้าค่ายพักแรมและจัดกิจกรรมนันทนาการ สิ่งอำนวยความสะดวกในเขื่อนอุบลรัตน์ สำนักงานการท่องเที่ยวไทย เขต ๓ จังหวัดขอนแก่น มีแผนที่และเส้นทางท่องเที่ยวไว้บริการนักท่องเที่ยว มีเจ้าหน้าที่คอยให้คำแนะนำ ติดกับตัวเขื่อนจะมีร้านอาหารทั้งอาหารไทยและอาหารพื้นบ้านกว่าสิบร้าน มีห้องน้ำสาธารณะไว้บริการอย่างเพียงพอ มีเรือให้เช่าชมวิวทิวทัศน์รอบเขื่อน มีเรือถีบและยางรถยนต์ให้เช่าลงเล่นน้ำ เส้นทางเข้าสู่เขื่อนอุบลรัตน์ ออกจากตัวเมืองขอนแก่นไปทางด้านทิศเหนือตามถนนมิตรภาพ ถึงหลักกิโลเมตรที่ ๒๕ จะมีป้ายบอกทางแยกเข้าเขื่อน ระยะทางประมาณ ๒๕ กิโลเมตร

8. สุดยอดชาวเผ่าอีสาน สีสันของผู้คนและวัฒนธรรมประเพณี

          คนอีสานนอกจากจะมีชาวอีสานลาว ซึ่งเป็นกลุ่มชนกลุ่มใหญ่ที่สุด เป็นเจ้าของวัฒนธรรมประเพณีซึ่งเป็นพื้นฐานที่สำคัญที่สุดของภูมิภาคแล้ว อีสานก็ยังมีกลุ่มชนต่างๆ อีกหลากหลายกลุ่มด้วยกัน เช่น กลุ่มชาวผู้ไทยหรือไทยดำ กลุ่มชาวอีสานเขมร กลุ่มชาวส่วย กลุ่มชาวมอญเขมรโบราณ เช่น ชาวบนหรือญักุร ชาวข่าหรือขมุ กลุ่มชาวไทยย้อ กลุ่มชาวไทยกระโส้ ตลอดจนกลุ่มชาวไทยโคราช เป็นต้น

          กลุ่มชาวไทยต่างๆ เหล่านี้แหละ ที่เป็นสีสันและเป็นเจ้าของกิจกรรมทางวัฒนธรรมประเพณีในแง่มุมต่าง ๆ  ทั้งงานศิลปหัตถกรรม อาหาร ภาษา บทเพลง บทกวีต่างๆ อีกมากมายหลากหลาย ในแต่ละชาวเผ่าต่างก็มีรูปแบบที่เป็นตัวของตัวเองโดยเฉพาะ และใช้รูปแบบกลางๆ ที่เป็นของภูมิภาคอีสานร่วมกัน ตัวอย่างเช่น ในแทบทุกชนเผ่าในภาคอีสานต่างก็มีประเพณีบายศรีสู่ขวัญเป็นประเพณีร่วมกัน แต่รายละเอียดในพิธีกรรมจะแตกต่างกันไปในแต่ละชนเผ่า ตัวอย่างเช่น การต้อนรับแขกเหรื่อด้วยการดวลเหล้าจากไห ชาวลาวทั่วไปจะใช้คำเรียกว่าดูดอุ แต่ชาวผู้ไทยจะเรียกว่าชนช้าง เป็นต้น และอีกตัวอย่างหนึ่งที่เห็นได้ชัดก็คือ บทเพลงหรือบทกวีของชาวผู้ไทยที่มีแนวทางฉันทลักษณ์และทำนองเป็นของตนเอง แต่ภาษาที่ใช้ในเพลงก็อาจจะใช้ภาษาที่ไม่เฉพาะเจาะจง อาจจะเป็นภาษาผู้ไทยหรือไทยอีสานรวมๆ กันไปก็ได้

          และชาวเผ่าที่เรา อ.ส.ท. ขอยกย่องให้เป็นสุดยอดของอีสาน นอกจากชาวไทยลาวที่มีจำนวนมากที่สุด มีทุกสิ่งทุกอย่างที่เป็นพื้นฐานสำคัญของวัฒนธรรมประเพณีอีสานแล้ว ชาวผู้ไทยและชาวไทยเขมรต่างก็มีบทบาทและมีวัฒนธรรมประเพณีวิถีชีวิตที่เป็นตัวของตัวเอง เป็นสีสันที่ช่วยกันทำให้อีสานเป็นแผ่นดินแห่งความเจิดจ้าและร่ำรวยด้วยทรัพยากรแห่งศิลปวัฒนธรรมโดดเด่นมานับแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

7. สุดยอดพระบรมธาตุงวดงามดังนิรมิต

          ไม่ว่าขอมจะเป็นเขมรหรือไม่ แต่ศาสนสถานของขอมก็สร้างขึ้นด้วยหิน ส่วนไทยและลาวเราสร้างวัดและเจดีย์ด้วยอิฐและปูน ดังนั้น ในอีสานนอกจากจะมีโบราณสถานกลุ่มปราสาทหิน อันแสดงให้เห็นถึงอารยธรรมขอมที่แผ่กว้างไปทั่วแล้ว อีสานก็ยังมีอารยธรรมไทยลาวที่แผ่ขยายออกไปจนเต็มที่เช่นเดียวกัน วัดและส่วนประกอบสำคัญของวัด คือเจดีย์ ที่ถูกเรียกเป็นภาษาอีสานว่าธาตุ มีมากมายหลายแห่งในอีสานโดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีความเจริญรุ่งเรืองเก่าแก่มาแต่โบราณกาล

          พระธาตุสำคัญของอีสานอันเป็นที่รู้จัก ได้แก่ พระธาตุเชิงชุม จังหวัดสกลนคร พระธาตุพนม จังหวัดนครพนม พระธาตุก่องข้าวน้อย จังหวัดยโสธร พระธาตุบังพวน จังหวัดหนองคาย พระธาตุศรีสองรัก จังหวัดเลย และพระธาตุยาคู จังหวัดมหาสารคาม เป็นต้น 

          ในจำนวนพระธาตุทั้งหลายแห่งนี้ ที่ถึงพร้อมด้วยความสวยงามของศิลปะอีสาน มีความใหญ่โตมโหฬารทรงคุณค่า อีกทั้งมีความสำคัยยิ่งทางจิตวิญญาณแล้ว ก็คงไม่มีธาตุแห่งไหนเกินองค์พระธาตุพนม ซึ่งไม่เพียงแต่พระธาตุพนมจะได้รับการเคารพนบนอบโดยคนไทยอีสานเราฝั่งนี้เท่านั้น แม้ในคราวงานนมัสการพระธาตุในทุกวันแรม 1 ค่ำ เดือน 3 ชาวลาวจากอีกฟากฝั่งโขงก็ยังต่างพากันข้ามประเทศมาร่วมงานนมัสการองค์พระธาตุพนมนี้กันอย่างครึกครื้น

6. สุดยอดอลังการแห่งปราสาทหิน

          เขมรกับไทยมีความสัมพันธ์กันมาช้านาน มีเรื่องเล่าว่า ถ้าไม่มีเขมร คนไทยก็จะหายใจไม่ได้และเดินไปไหนไม่ถูก เพราะคำว่าจมูกและคำว่าเดินมาจากภาษาเขมร ดังนั้น การมีปราสาทหินอารยธรรมขอมมากมายในดินแดนไทยจึงนับเป็นเรื่องปรกติ ไม่มีอะไรแปลกประหลาด

          ปราสาทหินนับเป็นแหล่งท่องเที่ยวสำคัญในอีสาน และมีจำนวนมากมาย ตั้งแต่ใต้สุดของจังหวัดอุบลราชธานี ไปจนถึงเหนือสุดที่พระธาตุนารายณ์เจงเวง จังหวัดสกลนคร ในบรรดาปราสาทหินอารยธรรมขอมจำนวนมากมายเหล่านี้ อาจจำแนกออกได้เป็นสิ่งก่อสร้าง 1 ประเภทใหญ่ๆ ด้วยกัน คือ ศาสนสถาน ธรรมศาลาหรือบ้านมีไฟที่สร้างไว้เพื่อเป็นที่พำนักของคนเดินทาง และอโรคยศาลาหรือโรงพยาบาล ที่มีแพทย์คือ พราหมณ์ผู้ประกอบพิธีกรรมต่าง ๆ เป็นหมอ

          ปราสาทหินอันเป็นที่รู้จักในภาคอีสานและเป็นสุดยอดในด้านต่างๆ ตัวอย่างเช่น ปราสาทพนมรุ้ง ปราสาทหินทรายสีชมพูบนปากปล่องภูเขาไฟแห่งเมืองบุรีรัมย์ ปราสาทหินพิมาย ปราสาทที่เป็นดังตันแบบแห่งปราสาทหลายแห่งในเมืองเสียมเรียบ ปราสาทตาเมือน ที่มีทั้งอโรคยศาลาและธรรมศาลาครบครัน อยู่ใกล้ๆ ปราสาทหินพนมวัน ปราสาทสระกำแพงใหญ่ ปราสาทสระกำแพงน้อย และปราสาทศรีขรภูมิ เป็นต้น

          และถ้าจะให้ยกปราสาทใดเป็นปราสาทหินสุดยอดอีสาน อ.ส.ท. เราขอยกให้ปราสาทพนมรุ้งเป็นปราสาทหินสุดยอดอีสานของไทย เหตุผลก็คือ สุดยอดทั้งความสวยงามทางด้านศิลปะสถาปัตยกรรม ตลอดจนมีสภาพที่ตั้งที่โดดเด่นท้าทาย คือตั้งอยู่บนเทือกเขาสูงตามคติจัตรวาล อีกทั้งตัวโบราณสถานก็ได้รับการบูรณะให้มีสภาพดี ให้นักท่องเที่ยวพอได้เห็นค้ารางแห่งความเจริญรุ่งเรืองในอดีต เป็นการเสริมจินตนาการในการเที่ยวชมได้แจ่มชัดยิ่งขึ้น